تعویض CPU

مراحل مورد نیاز برای تعویض پردازشگر به عوامل زیادی از جمله نوع پردازشگر، خنک کننده CPU، مادربرد و کیسی که استفاده می شود، بستگی دارد. در بخش های زیر، روش تعویض پردازشگر سوکت ۴۷۸ بیان می شود. اکثر پردازشگرها، از جمله مدلهای سوکت ۴۶۲ (A)، سوکت ۷۵۴ و سوکت ۹۳۹ به مراحل مشابهی نیاز دارند. پردازشگرهای سوکت ۷۷۵ بطور قابل توجهی متفاوت هستند، بنابراین نصب پردازشگر سوکت ۷۷۵ بطور مجزا بیان می شود.

برداشتن پردازشگر قدیمی

اولین مرحله برای تعویض پردازشگر، برداشتن پردازشگر قدیمی است. برای این کار، مراحل زیر را باید دنبال نمود:

• سیم بر، مانیتور، کیبورد، موس و سایر قطعات جانبی را قطع کنید و سیستم را در محیط کار قرار دهید. میز آشپزخانه محل مناسبی است. کاور کیس را برداشته و داخل و بیرون سیستم را تمیز کنید.
• سیستم را بررسی کنید تا متوجه شوید که آیا باید مادربرد را قبل از پردازش برداشت و یا پردازشگر جدید را با مادربرد نصب نمود. این تصمیم به چندین عامل از جمله سطح تجربه مورد نیاز برای تعویض پردازشگرها، میزان کار بر روی کیس، نوع مکانیسم گیر کردن برای محکم کردن خنک کننده CPU، و غیره بستگی دارد. اگر مورد مشکوکی وجود دارد، مادربرد را بردارید.
• برای برداشتن مادربرد، موقعیت های هر کابلی که به آن وصل بوده را ضبط کنید. بسیاری از افراد از دوربین دیجیتالی بدین منظور استفاده می کنند. تمام کابل ها را قطع کرده و پیچ های متصل کننده مادربرد به کیس را بردارید. بدن خود را به کیس یا منبع برق تماس دهید، مادربرد را از کیس بلند نموده و آن را در محل صاف و غیر رسانا قرار دهید.
• اگر این کار را انجام نمی دهید، کابلی که فن خنک کننده CPU را به هدر برق مادربرد وصل کرده است را بردارید. گیره یا گیره هایی که خنک کننده CPU را به مادربرد متصل کرده آزاد کنید و خنک کننده CPU را با فشار اندکی از مادبرد بلند کنید. در صورت لزوم، خنک کننده CPU را در صفحه افقی به سمت عقب و جلو حرکت دهید و با مادربرد همتراز کنید.
• خنک کننده CPU را کنار بگذارید. در صورت آزاد کردن این قطعه و پردازشگر اصلی، مابقی ترکیب گرمایی را از پایه خنک کننده بردارید. این کار اغلب با مالش دادن پایه توسط شست صورت می گیرد تا ترکیب برداشته شود. اگر ترکیب گرمایی بسیار ثابت است، از لبه کارت اعتباری یا چاقو برای آزاد کردن ترکیب استفاده کنید. دقت کنید که سطح خنک کننده خراشیده نشود.
• پس از برداشتن خنک کننده CPU، پردازشگر در سوکت خود قابل دید است. اگر بخواهید تا پردازشگر را برای استفاده بعدی آزاد کنید، بهتر است تا مابقی ترکیب گرمایی را بردارید در حالیکه CPU هنوز در سوکت خود قرار دارد تا از هرگونه صدمه محافظت شود. این کار را به آرامی با شست و با استفاده از لبه کارت اعتباری انجام دهید. از سشوار برای گرم کردن پردازشگرهایی که به سختی ترکیب گرمایی را برمی دارند استفاده کنید.
• پس از تمیز شدن پردازشگر، اهرم ZIF را برای آزاد کردن گیره­ی روی سوکت بلند نموده و سپس پردازشگر را از سوکت بلند کنید. در اینصورت این قطعه باید از سوکت بدون هر گونه مقاومتی جدا شود. اگر چنین نشد، می توان از فشار اندکی برای جدا کردن آن استفاده نمود اما باید دقت کرد که پین های پردازشگر خم نشوند. حتی اگر شما نخواهید از پردازشگر استفاده مجدد کنید، خارج کردن پین ممکن است مادربرد را بلااستفاده کند.
• پین های پردازشگر را در سطح صاف و غیررسان مانند میز قرار دهید. سپس، از بسته بندی پردازشگر جدید برای نگهداشتن پردازشگر قدیمی استفاده کنید.

نصب پردازشگر جدید (سوکت های ۴۶۲/A, 478, 939)

روش دقیق مورد نیاز برای نصب پردازشگر در پردازشگرهای مختلف و خنک کننده های CPU متفاوت است اما روش کلی آنها مشابه می باشد. در این بخش، روش نصب پردازشگر پنتیوم ۴ سوکت ۴۷۸ بیان می شود، اما این روش برای سلرون، و تقریبا برای پردازشگرهای سمپرون و آلتون ۶۴ سوکت ۹۳۹، سوکت ۷۵۴ و سوکت ۴۶۲ (A) یکسان است. تنها اختلاف اینست که چگونه خنک کننده CPU وصل می شود که در زمان بررسی خنک کننده CPU باید به آن دقت کرد.

پردازشگر کوچک برای توضیح این بخش انتخاب می شود. یکی از مزیت های پردازشگر کوچک اینست که دارای خنک کننده CPU مناسب است که با پردازشگر سازگار می باشد و چندین دلار بیشتر از پردازشگر OEM قیمت دارد. خنک کننده های CPU که اینتل و AMD در حال حاضر پردازشگرهای کوچک خود دسته بندی می کنند از پردازشگرهای کاملا خوبی هستند که بویژه قیمت پایین آنها درنظر گرفته می شود. خنک کننده های دسته ای کارآمدتر از خنک کننده های CPU نیستند.

پردازشگر پنتیوم ۴ کوچک (شکل ۹-۵) شامل خود پردازشگر و خنک کننده CPU بزرگ از برند اینتل است. بسته بندی پلاستیکی اینتل راحت است که اغلب با قیچی به راحتی باز می شود.

اولین مرحله شامل بلند کردن بازوی سوکت ZIF (نیروی ورود صفر) بصورت عمودی است، که در شکل ۱۰-۵ نشان داده شده است. هیچ نیرویی در سوارخ های سوکت اعمال نمی شود که در اینصورت پردازشگر می تواند بدون هیچ گونه فشاری خارج شود.

پردازشگر و سوکت را با بعضی از ابزارهای مشخص در جهت مناسب بلند کرد. در سوکت ۴۷۸، پردازشگر دارای گوشه تیز و سوکت دارای مثلث کوچکی است که هر دو در شکل ۱۱-۵ زیر اهرم سوکت ZIF دیده می شوند. با وجود عمودی بودن اهرم سوکت، پردازشگر را با سوکت همتراز نمود و پردازشگر را در محل خود قرار دهید (شکل ۱۱-۵). پردازشگر باید فقط با نیروی گرانشی و با فشار اندکی در سوکت قرار بگیرد. اگر پردازشگر در محل خود قرار نگرفت، ممکن است چیز اشتباهی صورت گرفته باشد. پردازشگر را بردارید و مطمئن شوید که به درستی همتراز بوده و الگوی پین های روی پردازشگر مطابق با الگوی سوراخ های روی سوکت باشند.

پس از قرار دادن پردازشگر در سوکت خود، بازوی اهرم را به سمت پایین فشار دهید تا در محل خود قفل شود (شکل ۱۲-۵).

برای نصب خنک کننده CPU، بالای پردازشگر با حوله کاغذی یا پارچه نرمی تمیز کنید (شکل ۱۳-۵). هرگونه کثیفی و موادی که ممکن است مانع از تماس سینک حرارتی با سطح پردازشگر شود را تمیز کنید.

سپس، سطح اتصال سینک حرارتی را چک کنید (شکل ۱۴-۵). اگر پایه سینک حرارتی لخت است، بدین معناست که از ترکیب گرمایی معمولا “حلقه گرمایی” استفاده شده است. در این مورد، پایه سینک حرارتی را تمیز کنید.

بعضی از سینک های حرارتی دارای پد مربعی یا مستطیلی ساخته شده از رسانه تغییر فاز هستند که موادی هستند که ذوب شده همچنانکه CPU گرم می شود و با خنک شدن CPU نیز سفت می شوند. این چرخه مایع/ جامد تضمین می کند که پردازشگر در تماس گرمایی خوبی با سینک حرارتی قرار دارد. اگر سینک حرارتی دارای چنین پدی بود، پایه سینک حرارتی نباید تمیز شود.

اینتل از روش ارزان زمانی استفاده می کند که محلول بهتری در دسترس باشد و بسته بندی ترکیب گرمایی آنها استثنا نمی باشد. اینتل بجای از بسته پلاستیکی حلقه گرمایی، نوک سرنگ را نزدیک مرکز پردازشگر قرار داده و کل محتوای سرنگ را داخل سطح پردازشگر می کند (شکل ۱۵-۵).

مرحله بعدی شامل حرکت دادن خنک کننده CPU به بالای پردازشگر است (شکل ۱۶-۵) که در حد ممکن بصورت افقی قرار می گیرد. خنک کننده CPU را در قلاب خود بچرخانید، و مطمئن شوید که دکمه های قفل در هر طرف ۴ گوشه خنک کننده CPU با شیارهای خنک کننده CPU در مادربرد همتراز باشند. آن را با حرکت مدوری به آرامی فشار دهید تا حلقه گرمایی در سطح پردازشگر منتشر شود.

هر دو اهرم پلاستیکی سفید (نزدیک شست در شکل ۱۶-۵) را در موقعیت باز قرار دهید و بر روی خنک کننده CPU فشار وارد نکنید. پس از همتراز کردن خنک کننده CPU، فشار اندکی وارد کنید (شکل ۱۷-۵) تا اینکه ۴ کلید قفل در شیارهای مربوطه روی قلاب قرار بگیرند. این مرحله مستلزم اعمال فشار قابل توجهی در بالی خنک کننده CPU است. در بعضی از خنک کننده های CPU، دو گوشه مخالف و سپس دو گوشه دیگر را همتراز کنید.

پس از گذاشتن خنک کننده CPU در قلاب خود، مرحله بعدی شامل گیر دادن سینک حرارتی برخلاف پردازشگر است تا انتقال گرمایی خوبی بین CPU و سینک حرارتی صورت بگیرد. برای این کار، اهرم های پلاستیکی سفید را از موقعیت باز خود به موقعیت قفل حرکت دهید (شکل ۱۸-۵).

گرمای سینک حرارتی از CPU منتشر می شود اما گرما باید برای جلوگیری از گرمای زیاد CPU در زمان گرم شدن سینک حرارتی منتشر شود. با انتقال گرما به سینک حرارتی، اکثر خنک کننده های CPU از فن مافین برای انتقال هوا در کل درزهای سینک حرارتی استفاده می کنند.

بعضی از فن های CPU به کانکتور برق داریو متصل هستند اما اکثر آنها (ازجمله این قطعه اینتل) به کانکتور فن CPU مشخصی در مادربرد متصل می باشند. استفاده از کانکتور برق فن مادربرد به مادربرد اجازه می دهد تا فن CPU را کنترل کرده، سرعت کل عملیات را کاهش دهد زمانی که پردازشگر با بار نور اجرا شده و گرمای زیادی تولید نشود، و سرعت فن زمانی افزایش یافته که تحت بار سنیگن اجرا شده و گرمای زیادی تولید شود. همچنین مادربرد می تواند سرعت فن را نظارت کند، که در صورتی که فن خراب بوده و بطور ناگهانی کار می کند هشداری به کاربر ارسال می کند.

برای اتصال فن CPU، کانکتور هدر ۳ پین روی مادربرد با علامت “فن CPU” را مشخص نموده و کابل قفل را از فن CPU به آن کانکتور وصل کنید (شکل ۱۹-۵).

نصب پردازشگر جدید (سوکت ۷۷۵)

پردازشگرهای فعلی سوکت ۷۷۵ اینتل (که سوکت T نیز نامیده شده) به مراحل نصب مختلفی نسبت به پردازشگرهایی که از سوکت ۴۶۲ (A)، ۴۷۸، ۷۵۴ یا ۹۳۹ استفاده می کنند نیاز دارند.

اختلاف اساسی بین سوکت ۷۷۵ و سایر سوکت های پردازشگر فعلی اینست که سوکت ۷۷۵ پین ها را در سوکت قرار داده و سوراخ های روی بدنه پردازشگر نیز همتراز هستند. بدین معنا که پین ها آسیب پذیر بوده، بنابراین مادربردهای سوکت ۷۷۵ از روکش پلاستیکی برای حفاظت از سوکت استفاده می کنند تا اینکه پردازشگر نصب شود. برای شروع نصب پردازشگر سوکت ۷۷۵، روکش سوکت را خارج کنید (شکل ۲۰-۵).

پس از برداشتن روکش سوکت، خود سوکت قابل دید است که در شکل ۲۱-۵ نشان داده شده است. قلاب فلزی اطراف سوکت شامل قلب محافظ پردازشگر است که با اهرمی در سمت چپ سوکت قفل می شود. این اهرم را آزاد کرده و آن را بصورت عمودی بچرخانید تا قلاب محافظ پردازشگر آزاد شود.

با آزاد شدن اهرم، قلاب محافظ پردازشگر را روبه بالا چرخانده تا سوکت قابل دسترس باشد .

شکل ۲۳-۵ دو مکانیسم قفل استفاده شده با سوکت ۷۷۵ را نشان می دهد. یک مثلث در گوشه راست و بالای پردازشگر قابل دید است، که در یک گوشه سوکت قرار می گیرد. همچنین گوشه های راست و چپ پایین پردازشگر نیز دو چفت قفل وجود دارد که با دو قطعه جایگزین در بدنه سوکت پوشیده شده است. پردازشگر باید با سوکت همتراز باشد، و سپس آن را در محل قرار دهید.

پس از گذاشتن پردازشگر در سوکت، قلاب محافظ پردازشگر را بردارید (شکل ۲۴-۵). قلاب محافظ با قسمت دندانه ای اهرم چفت در مقابل لبه قابل دید در پایین قلاب محکم شده است. اهرم چچفت باید در قسمت دندانه ای قرار گیرد تا لبه روی قلاب مشخص شود، و از فشار انگشت برای بستن قلاب محافظ استفاده کنید تا اینکه در محل خود قرار بگیرد.

با همتراز شدن لبه قلاب و اهرم چفت، بر روی اهرم چفت فشار دهید تا اینکه زیر چفت قرار بگیرد (شکل ۲۵-۵). از حوله کاغذی یا پارچه نرم برای تمیز کردن بالای پردازشگر استفاده کنید.

سوکت ۷۷۵ از مکانیسم متفاوتی برای اتصال خنک کننده CPU استفاده می کند. بجای استفاده از قلاب پلاستیکی، مانند سوکت ۴۷۸، سوکت ۷۷۵ از چهار سوراخ پایه در گوشه های سوکت استفاده می کند. شکل ۲۶-۵ سوکت ۷۷۵ خنک کننده CPU را نشان می دهد. مربع سفید در مرکز پایه سینک حرارتی مسی است که پد حرارتی تغییر فاز می باشد. اگر سینک حرارتی دارای چنین پدی باشد، دیگر به ترکیب گرمایی نیاز نیست. اگر سینک حرارتی فاقد پد گرمایی باشد، در اینصورت از ترکیب گرمایی در بالای پردازشگر قبل از پردازش استفاده می شود.

برای نصب خنک کننده CPU، آن را همتراز نموده بطوریکه هر یک از ۴ پست باید مطابق با هر سوراخ پایه مادربرد باشد. کانکتور برق فن CPU را در مادربرد قرار داده و خنک کننده CPU را بچرخانید به طوریکه کابل برق فن نزدیک کانکتور برق قرار بگیرد. مطمئن شوید که ۴ پست در هر گوشه قابل دید باشد که با سوراخ های پایه همتراز باشد (شکل ۲۷-۵) و سپس خنک کننده CPU را قرار دهید.

خنک کننده CPU به مادربرد متصل بوده اما هنوز قفل نشده است. بالای هر گوشه پست پایه را فشار دهید (شکل ۲۸-۵) تا نوک پست های پایه باز شده و خنک کننده CPU قرار بگیرد.

کابل فن CPU را به کانکتور فن CPU متصل کنید تا نصب پردازشگر کامل شود.