ابزارهای نرم افزار کامپیوتر
علاوه بر ابزارهای دستی اصلی برای تعمیر کامپیوتر، ممکن است به بعضی از ابزارهای نرم افزار برای تشخیص و عیب یابی مشکلات و بازیابی از آنها نیاز باشد. البته اکثر ابزارهای نرم افزاری تحت ویندوز کار می کنند اما اغلب زمانی عیب یابی انجام می شود که ویندوز بارگیری نکرده یا کار نکند.
خوشبختانه، ابزار جایگزین نیز وجود دارد. “CD لینوکس Live” مانند Knoppix که در شکل ۳-۲ نشان داده شده، این امکان را می دهد تا سیستم عامل لینوکس را مستقیما از CD راه اندازی کرده بدون اینکه محتوای هارد دیسک تغییر کند. توزیع Live CD و Knoppix شامل ابزارهای گرافیکی است که قطعات مختلف سخت افزار سیستم را تشخیص، تست و رایت می کند.
Knoppix زمانی بی ارزش است که بازیابی اطلاعات از هارد دیسک غیرقابل دسترس یا خراب مورد نیاز باشد. برای مثال، شکل ۲-۳ اجرای Knoppix را در سیستمی نشان می دهد که تحت ویندوز بهم نخورده باشد. ویندوز راه اندازی نشده و قبل از مصرف داده ها در درایو نصب مجدد صورت نمی گیرد.
Knoppix دسترسی فقط خواندن را در ویندوز تعیین می کند و می توان آن را جستجو کرد و فایل های داده را در موقعیت safe کپی کرد. حتی Knoppix شبکه ویندوز که به آن متصل بوده را تشخیص می دهد، و فایل های بازیابی شده در ویندوز مشترک یا دستگاه دیگری بر روی شبکه ذخیره می شود. اگر دستگاه به شبکه متصل نباشد، می توان از K3b (برنامه رایت CD/DVD لینوکس) برای رایت فایل های بازیابی شده در CD یا DVD استفاده کرد. برای استفاده از Knoppix به یادگیری لینوکس نیازی نمی باشد.
در اینجا اطلاعات دقیق در مورد بسیاری از قابلیت های Knoppix وجود ندارد بلکه باید یک کپی از آن را دانلود کرد و آن را اجرا نمود. “بازیابی Knoppix” یا “نجات Knoppix” را در گوگل سرچ نموده و اسنادی را پیدا کنید که در مورد تحلیل سخت افزار، تست و بازیابی داده Knoppix توضیح می دهند. Knoppix را نیز می توان با هزینه اندک از فروشندگان آنلاین مانند CheapBytes و بسیاری دیگر از طریق CD دریافت کرد.
در زمان اجرای ویندوز، به ابزار تشخیصی مبتنی بر ویندوز نیز ممکن است نیاز باشد. بهترین ابزار تشخیصی شامل Everest Home Edition از گروه مشاوره لاوالیز است که ۳۰ دلار هزینه دارد (شکل ۴-۲). لاوالیز ورژن هایی با ویژگی های اضافی را می فروشند اما برای تشخیص و تعمیر کامپیوتر خانگی به ورژن آزمایشی نیاز است.
دیسک های توزیع سیستم عامل
برای تعویض هارد دیسک خراب به دیسک توزیع OS نیاز است، همچنین به این دیسک در زمان ارتقای عادی و نگهداری نیز نیاز می باشد. برای مثال، ویندوز دیسک توزیع را برای بارگذاری درایوهای دستگاه جدید درخواست می دهد، و دیسک توزیع لینوکس ممکن است شامل صدها برنامه باشد که در طول نصب اولیه بارگذاری نشده باشد. اگر سیستم عامل از ورژن توزیع اولیه آپدیت شده است، بسته خدمات را حفظ کرده و یا CD را ارتقا دهید.
ابزار بک آپ (پشتیبان)
اگر از ابزار بک آپ ثالث استفاده می شود، یک کپی از CD توزیع را در کیت نگهداشته تا مطمئن شده که می توان بک آپ ها را پس از نصب مجدد سیستم عامل بازیابی کرد. ابزارهای بک آپ را جستجو کنید. برای مثال، یک فرد بیان می کند که بک آپ نرو ۶ (Nero Backup 6) شامل داده هایی از درایو ذخیره شبکه است که فقط در آنجا داده ها ذخیره شده اند.
اسکنر آنتی ویروس
هر زمانی که سیستم ویندوز به درستی کار نکرد، اولین مرحله اینست که باید را ازنظر آنتی ویروس، تروجان و کرم ها اسکن کرد. در واقع، سیستم ویندوز را باید بطور منظم اسکن کرد حتی اگر بطور عادی کار می کند زیرا ویروس های جدید مانع از عملکرد خوب می شوند. در عوض، آنها کنترل سیستم را بدست گرفته و از تاخیر اسپم، فایل های host porn، حملات Dos و غیره استفاده می کنند. رایج ترین محصولات AV توسط McAfee وSymantec (نورتون) فروخته می شوند اما پیشنهاد می شود تا از آنها اجتناب کرد. تجربه و گزارشات شخصی ما از خوانندگان نشان می دهد که این محصولات باعث مشکلات زیادی می شوند. آنتی ویروس Grisoft AVG پیشنهاد می شود که رایگان بوده و بنظر معتبر است و از منابع سیستم معدودی استفاده می کند.
اسکنر بدافزار
نرم افزارهای تبلیغاتی مزاحم و جاسوسی، که با عنوان بدافزار بیان می شوند، همانند ویروس، تروجان و کرم ها هستند. مخرب ترین اشکال بدافزار ممکن است به سادگی تبلیغات را نشان داده و شاید فعالیتهای جستجوی وب را در سرور مرکزی گزارش دهند. اشکال بد بدافزار ممکن است رمزها، حساب بانکی و اطلاعات کارت اعتباری و سایر اطلاعات شخصی را تخریب کرده و به تاخیر اندازد و اطلاعات به مجرمان ارسال شود تا هویت فرد را سرقت نموده و حساب بانکی را خالی کند. نرم افزار استاندارد آنتی ویروس اکثر بدافزارها را تشخیص نمی دهد. برای این کار، به اسکنر بدافزار نیاز است که AdWare و Sybot Search Destroy پیشنهاد می شود که هر دو دارای ورژن هایی هستند که رایگان می باشند.
ابزار تست حافظه
خطاهای حافظه از رایج ترین مشکلات سخت افزار هستند. مشکل اینست که چنین خطاهایی ممکن است ناشی از حافظه خراب یا منبع برق خراب باشند. بهترین روش برای تشخیص علت خطاها اینست که از ابزار تست حافظه مانند MemTest86 برای تفکیک خطاها استفاده نمود. اگر خطاها در آدرس های حافظه فیزیکی روی دهند، محتمل ترین علت می تواند مربوط به ماژول حافظه خراب باشد. اگر خطاها در آدرس های حافظه تصادفی ظاهر شوند، در اینصورت منبع برق خراب مشکل دارد. MemTest86 با عنوان فلاپی دیسک قابل راه اندازی یا تصویر CD ISO قابل راه اندازی قابل دسترس بوده، و معمولا می تواند حتی زمانی اجرا شود که خطاهای حافظه بسیار زیاد بوده که ویندوز یا لینوکس نمی توانند بارگیری کنند.
دیسک تعمیر فوری
ورژن های جدید ویندوز و لینوکس امکان ایجاد دیسک فوری را دارا هستند که شامل داده های پیکربندی سیستم اصلی، بخش یا تمام رجیستری، و غیره می باشند. این دیسک را برای کامپیوتر ایجاد کرده یا ارتقا دهید. دیسک را برچسب و تاریخ بزنید و آن را نزدیک کامپیوتر یا کیت ابزار قرار دهید. اگر کپی جدید را ندارید، کپی جدید آن را تهیه کنید. از روش ها و ابزارهای زیر برای ایجاد دیسک فوری استفاده نمایید:
دیسک تعمیر فوری ویندوز ۲۰۰۰/ XP (ERD)
ابتدا شروع بک آپ ابزارهای سیستم لوازم برنامه ها را اجرا کنید. پس از اجرای بک آپ، بر روی آیکون دیسک تعمیر فوری (ASR، یا بازیابی خودکار سیستم در ویندوز XP) برای ایجاد دیسک کلیک نمایید. همچنین بک آپ باکس رجیستری را برای کپی فایل های کلیدی سیستم در دایرکتوری تعمیر بر روی هارد دیسک چک کنید. ERD ویندوز ۲۰۰۰ / XP قابل راه اندازی نیست. برای تعمیر ویندوز ۲۰۰۰/ XP، راه اندازی باید از CD توزیع یا فلاپی های راه اندازی انجام شود و تعمیر از منوی راه اندازی شروع می شود. دیسک تعمیر را وارد کنید.
ERD ویندوز ۲۰۰۰/XP شامل هر فایل رجیستری نمی باشد. فایل های رجیستری کپی های ERS را در فولدر تعمیر %SystemRoot% ایجاد کنید، که اگر هارد دیسک بیافتد این فایل ها ممکن است از بین بروند. قبل از ایجاد یا ارتقای ERS، از کل محتوای آن فولدر در هارد دیسک دیگر یا دیسک نوری کپی بگیرید (فولدر تعمیر درصورتی خالی خواهد بود که هرگز Ntbackup اجرا نشود).
لینوکس
از فرمان mkbootdisk برای ایجاد دیسک فلاپی راه اندازی فوری استفاده کنید. این دیسک برای پیکربندی سیستم مهم است و باید هر زمانی که سخت افزار یا پیکربندی تغییر می کند ارتقا یابد.